Projectomschrijving

Gestalttherapie, taal, zegswijzen en contact maken

Gestalt is een Duits woord. Omgezet naar het Nederlands zeggen we ´gestalte´ of verschijningsvorm.

Theoretisch: in Gestalt termen kijken we hoe de ene mens aan de andere mens verschijnt.
In gewone taal: hoe de ene mens met de andere mens contact maakt. Gestalt gaat over contact tussen mensen. Zo wordt Gestalt therapie wel de psychotherapie van het contact genoemd.
Vergelijkenderwijs: Gestalt training is gericht op verbetering van de kwaliteit van contacten die mensen met elkaar aangaan. Gestaltcoaching is een vorm van begeleiding waarbij de cliënt aangespoord wordt in de wijze waarop hij/zij contacten onderhoudt uit te gaan van eigen grenzen, zeker bij het maken van belangrijke keuzes.
In Gestalt zien wij hoe mensen zichzelf en elkaar ontmoeten, die ontmoeting telkens opnieuw vorm geven en hoe die ontmoeting steeds verandert. Van belang is de term ‘ontmoeting’ goed te lezen. Ontmoeting is een wijze van relaties vormgeven waarbij het ‘moeten’ wordt weggelaten.
Moeten wordt mogen. Je hebt als mens vrije keuzes tot je beschikking.

Praktijkvoorbeeld

Stel je voor dat je deelneemt aan een groepstraining Gestalt. De weekendsessie is zojuist begonnen.
De trainer zegt: “We beginnen met ‘een rondje’ waar ieder zich voorstelt, zijn/haar naam noemt en in het kort zeg je wat je doet, waar je vandaan komt, enz.”
Ga na voor jezelf de sfeer waarin zich dit afspeelt. Waarschijnlijk is de sfeer in de groep aarzelend. Men kent elkaar nog niet. Ieder kiest bij het voorstellen voorzichtig zijn/haar woorden. Men moet nog wat wennen, leunt op de steun en aansporing van de trainer. Te herkennen is dat ieder groepslid en de trainer zo de eigen gestalte voor dat moment vormt en de groep als geheel eveneens.

Dan starten we met de eerste oefening.
De instructies van de trainer luiden bijvoorbeeld als volgt: “Zoek een partner en maak koppels van twee.”
De spanning stijgt. Wie wil ik als partner in deze oefening? Wil hij/zij mij ook? Blijven er mensen partnerloos? Hoe lost zich dit op? Kortom: zo´n instructie van partner zoeken laat zien dat er in een groep veel gebeurt. De spanning verhoogt, onzekerheid groeit, partners worden gevonden, alsook zekerheid wie bij wie hoort bij de komende oefening.
De onderlinge kennismaking verdiept zich en de rust keert terug. Zowel bij de deelnemers als bij de groep als geheel is er een nieuw evenwicht, een nieuwe gestalte, ontstaan.

Contact maken

De oefening gaat verder en de trainer zegt: “Voer de volgende zegwijzen letterlijk bij elkaar uit.”

(Met) je partner:

  • bij de neus nemen
  • tegen de haren instrijken
  • je tanden laten zijn
  • een blok aan het been zijn
  • met open armen ontvangen
  • ruggespraak houden
  • er de schouders onder zetten
  • op handen dragen
  • bij de lurven nemen

Tien tegen één dat er in de groep een totaal andere sfeer heerst nadat men deze oefening heeft uitgevoerd dan enkele minuten daarvoor.
Hoe dat komt? De oefening uitvoeren doet actie ontstaan en vooral: interactie.
Niet meer praten over contact, maar contact maken. Al contact makend, met hoofd, hart en lijf, laat iedere deelnemer aan de partner facetten van zichzelf zien die nog niet waren gezien.
Zo ontdek je een nieuwe gestalte bij jezelf en bij je partner. Ook de groep als geheel neemt een nieuwe gestalte aan. In paren doen alle deelnemers deze oefening. Dat ‘samen doen’ is wat de groepsleden met elkaar delen. Goed voor het uitwisselen van ervaringen daarna. Maar vooral: goed voor het ontwikkelen van weer een nieuwe gestalte van de groep als geheel. Elementen van die nieuwe groepsgestalte zijn snel te ontwaren. Verdieping van de onderlinge kennismaking.
Meer afstemming, meer saamhorigheid, meer delen met elkaar. Zo wekken we hoop. Hoop op mooie en betekenisvolle ontmoetingen.
Samen sterk zijn wanneer nodig.

Jan Witkamp, Veghel
www.welleven.nl

Gratis adviesgesprek